ВОЗВРАТ


   
Апрель 2024, №4     
 
Поэтический перевод_______________________  
Лев Бондаревский  
Переводы с польского     

      Адам Гвара


           1955 г.р.

Лишь бы...

Всё будет хорошо. Ведь мы такие люди.
Нам зла не причинят, никто нас не осудит.
Всё будет хорошо. За что нас? Мы невинны.
Другим перепадет, небось, не без причины.
Всё будет хорошо, вперед мы смотрим смело.

Нам до чужих проблем нет никакого дела.
Всё будет хорошо. Ночь минет, будет утро.
Всё будет хорошо, поскольку утро мудро.
Всё будет хорошо, воздаст Бог по заслугам.
Всё будет хорошо. Не надо падать духом.

Не может это всё закончиться нам плохо.
Всё будет хорошо есть масса технологий.
Всё будет хорошо. Небесные пришельцы
Помогут устоять, помогут отвертеться.
Всё будет хорошо. Не хочется повтора.

Пока еще война, ну, а как только, скоро
Всё будет хорошо.

Мариуш Парлицки


                 1974 г.р. 

Порядок вещей

Все вольности карнавала
заканчиваются Великим Постом.
Всё что будет, когда-то бывало,
сложность жизни видится и в простом.
День сменяет ночь, тишину
грозы,
пьянство
похмелье, плач после смеха.
Цвет и шипы есть у всякой розы,
замолкнет голос
умрет и эхо.

Константы Ильдефонс Галчиньски

 
           1905-1953

Странный случай
на углу Нововейской


Шло их довольно много.
Нормально себе гуляли,
И вдруг один из них охнул.
И все остальные встали.

Стоят и глядят в экстазе -
Месяц плывет по небу.
Смотрят в него уставясь ,
Словно сорока в ребус.

Месяц в привычном стиле
Работы взошел и светит,
А поэты
они такие.

Эх, поэты, поэты.

Адам Гвара

Ближе чем дальше

меня поезд везет а куда не важно
все равно мне ближе иль дальше
я немного развлекаюсь пейзажем
и поглядываю на декольте пани сидящей
у окна мы совсем незнакомы
в черных кружевах сама бледнолица
и читает она листая страницы
ненаписанных мною стихов моих томик
я дремал когда пани на станции вышла
и меня разбудило ее "до видзенья"
на сиденье осталась забытая книжка
ну а поезд везет меня в сторону тени
и конец поездки все ближе и ближе
но не радует что-то его приближенье

           1923-2012

Вислава Шимборска

Три удивительных слова

Когда я произношу слово Будущее,
первый слог уже уходит в прошлое.
Когда я произношу слово Тишина,
я ее нарушаю.
Когда я произношу слово Ничто,
я создаю то, что не вмещается в небытие.

Мелкие объявления

КТО-НИБУДЬ знает, куда дели
сострадание (воображение сердца)
- дайте знать! дайте знать!
Во весь голос об этом бы пели
и плясали, утратив разум,
веселясь под утлой березой,
всегда готовой на плач.

ОБУЧАЮ молчанию
на всех языках
методом всматривания
в звездное небо,
в челюсти синантропа,
в ноготки новорожденного,
в планктон,
в снежинку.

ВОЗВРАЩАЮ любовь.
Внимание! Оказия!
На прошлогодней траве
по горло в солнце
вы лежите, а ветер танцует
(прошлогодний купидон,
верховодивший в ваших волосах)
Заявки по адресу : Сон.

ТРЕБУЕТСЯ особа
для оплакивания
стариков, которые в приютах
умирают. Приглашаются
претенденты без метрик
и письменных согласий.
Бумаги будут разорваны
без расписки о получении.

ЗА ОБЕЩАНИЯ мужа моего,
который обманывал вас цветами
людского мира, шумом его,
собакой за стеной, песней из окна:
что вы никогда не будете одна
в тишине, без дыхания без огня -
- я отвечать не могу.
Ночь, вдовица Дня.

Славомир Маевски

              1955-2020

Такой сон, мама родная!

На поляне, эй! На поляне
Искры над костром роями,
небо звездной тучею
мучает замучает.

в мухоморе смерть сокрыта,
в спорынье на поле житном.
тесен сон от топоров,
топоры омыла кровь.

на скрещении дорог
жребий выбросил мне Бог.
чтобы не сожрало зло,
просыпаюсь, рассвело.

Болеслав Лесьмян


     1877-1937

На солнце


Ястреб чертит узор,
Озеро тихо дышит.
Свесилась за забор
Развалюхи крыша.

В луже следы колес
Вычертили канавы.
В них облако, лист берез,
Клювы гусиные ржавые.

Штакетник проредил свет,
И на пыли растений,
Свой отпечатал след -
Полосы света и тени.

Огородить бы сад,
Отвеять зерно от мякины!
Пришел в этот мир я и рад,
И не хочу покинуть!
1912

Збигнев Збиковски

            1952 г.р.

"арамейцы придумали слишком мало"

арамейцы придумали слишком мало слов, поэтому
по-арамейски женщина это и материя
из которой соткан космос
и теплая сторона человека
колодец также источник чистой воды
и душа неизмеримая в глубине
которой светит неуловимый бриллиант
и пить это также впитывать познавать вникая усваивать
в некоторых случаях быть
женщина дай мне испить из этого колодца простое
сообщение и целая поэма
в арамейском языке нет необходимости в метафорах, потому что каждое
слово означает и то, что означает и что-то другое и что-то еще
и никто не знает, говорит ли он в прозе или стихах, потому что в каждой
особости есть общее в каждом общем есть особое и каждое
Стихотворение есть проза, и каждая проза поэзия
в одном простом предложении вмещаются деяния
творения история спасения и описание
события у колодца
я не знаю, так ли это
вправду, но было бы
красиво, если было бы так

Станислав Бараньчак


        1946-2014

                                          * * *
Если фарфор, то исключительно такой,
чтобы не пожалеть о нем под сапогом грузчика или гусеницей танка.
Если кресло, то не слишком удобное, чтобы
было просто подняться и уйти.
Если одежда, то чтобы поместилась в дорожной сумке.
Если книги - только те, которые унесешь в памяти.
Если планы - то такие, чтобы о них забыть
когда придет время следующего переезда
на другую улицу, континент, в иную эпоху
или на тот свет.
Кто сказал, что тебе позволено привыкать?
Кто сказал, что бывает что-нибудь навсегда?
Никто не сказал тебе, что никогда ты не будешь
в мире
чувствовать как у себя дома?   

 

НАЧАЛО                                            © Л.Бондаревскмй   

 

Adam Gwara              

Byle było

Będzie dobrze. Jesteśmy wybrani.
Nam nic złego się przecież nie stanie.
Będzie dobrze. Jesteśmy niewinni.
Jeśli już, niech przytrafi się innym.
Będzie dobrze, bo musi być dobrze.
Ich problemy to nie jest nasz problem.
Będzie dobrze. Już zima się kończy.
Będzie dobrze, bo ludzie są mądrzy.
Będzie dobrze, bo Bóg nas wysłucha.
Byle by nie upadać na duchu.
To nie musi się skończyć niedobrze.
Będzie dobrze, bo są technologie.
Będzie dobrze. Pomogą kosmici.
Byle było się czego uchwycić.
Będzie dobrze. Nikt nie chce powtórki.
Jeszcze wojna, a potem już z górki.
Będzie po

Mariusz Parlicki

Kolej rzeczy

Wszystkie wolności karnawały
kończą się kiedyś Wielkim Postem.
Tak się obraca nasz świat cały,
życie choć trudne, jest dość proste.

Po dniu jest noc, po słońcu burza,
po wódce kac i płacz po śmiechu
Ma kwiat i kolce każda róża,
głos cichnie, cichnie głosu echo.

Konstanty Ildefons Gałczyński

Dziwny wypadek na rogu Nowowiejskiej
na rogu Nowowiejskiej


Szło ich prawie czterdziestu.
Normalnie. Przy niedzieli.
I nagle jeden westchnął.
I wszyscy przystanęli.

Bo ogarnął ich zachwyt,
ze księżyc świecił niebu.
Więc patrzeli nań, jakby
sroba patrzała w rebus.

Księżyc ma ten styl pracy,
no - że schodzi i świeci,
lecz poeci są tacy.

Eech, poeci, poeci.

Adam Gwara

Bliżej niż dalej

wiezie mnie pociąg dokąd nieistotne
co za różnica blisko czy daleko
trochę się gapię w pejzaż trochę w dekolt
współpasażerki siedzącej przy oknie
ona mnie nie zna ja nic nie wiem o niej
w czarnych koronkach bladolica pani
z tomikiem wierszy mych nie napisanych
czytanych właśnie na ostatniej stronie
musiała wysiąść kiedy się pospałem
chyba zbudziło mnie jej "do widzenia"
pozostawiła książeczkę w przedziale
wiezie mnie pociąg do granicy cienia
kres tej podróży już bliżej niż dalej
raczej nie jestem ciekaw zakończenia

Wisława Szymborska

Trzy Slowa Najdziwniejsze

Kiedy wymawiam słowo Przyszłość,
plerwsza sylaba odchodzljuż do przeszłści.
Kiedy wymawiam słowo Cisza, niszcz ęją.

Kiedy wymawiam słowo Nic,
stwarzam coś, co nie mieści się w żadnym niebycie.

DROBNE OGŁOSZENIA

KTOKOLWIEK wie, gdzie się podziewa
współczucie (wyobraźnia serca)
- niech daje znać! niech daje znać!
Na cały głos niech o tym śpiewa
i tańczy jakby stracił rozum
weseląc się pod wątłą brzozą,
której wciąż zbiera się na płacz.

UCZĘ milczenia
we wszystkich językach
metodą wpatrywania się
w gwiaździste niebo,
w żuchwy sinantropusa,
w paznokcie noworodka,
w plankton,
w płatek śniegu.

PRZYWRACAM do miłości.
Uwaga! Okazja!
Na zeszłorocznej trawie
w słońcu aż po gardła
leżycie, a wiatr tańczy
( zeszłoroczny ten
wodzirej waszych włosów)

Oferty pod : Sen
POTRZEBNA osoba
do opłakiwania
starców, którzy w przytułkach
umierają. Proszę
kandydować bez metryk
i pisemnych zgłoszeń.
Papiery będą darte
bez pokwitowania.

ZA OBIETNICE męża mojego,
który was zwodził kolorami
ludnego świata, gwarem jego
piosenką z okna, psem zza ściany:
że nigdy nie będziecie sami
w mroku i w ciszy i bez tchu
- odpowiadać nie mogę.
Noc, wdowa po Dniu.

Sławomir Majewski

Taki sen, że o matko jedyna!

na polanie, hej! na polanie
ognisko i iskierki tanie,
a na niebie gwiazd naręcza
dręczą, dręczą aż zadręczą

śmierć się skryła w muchomorze
śmierć w sporyszu, w łanach zboża
sny są pełne siekier drwali
w krwi skąpanych pośród malin

na rozstajnych drogach Bóg
mój los rzuca mi do nóg
by się nie dać pożreć złu
zbudzę się z koszmaru snu

Leśmian Bolesław

W Słońcu

Jastrzębi śledząc lot,
Jezioro ciszę wdycha.
Zwiesza się poza plot
Spylona rozwalicha.

W kałuży, śladem kół
Porysowanej w żłoby,
Tkwi obłok, brzozy pół
I gęsi rdzawe dzioby.


Od sztachet, snując kurz
Na trawy i na chwasty,
Słońcem pocięty wzdłuż
Upada cień pasiasty...

Trzeba mi grodzić sad,
Trzeba mi zboże młócić!
Przyszedłem na ten świat
I nie chcę go porzucić!...

1912

Zbigniew Zbikowski

aramejczycy wymyślili za mało

aramejczycy wymyślili za mało słów dlatego
po aramejsku kobieta oznacza zarazem materię
z której utkany jest kosmos
i ciepłą stronę człowieka

słowo studnia to również źródło wody czystej
i dusza niezmierzona w głębi
której świeci nieuległy brylant

a znowu pić to także chłonąć poznawać przez wgląd przyswajać
w niektórych przypadkach być jednym

kobieto daj mi pić z tej studni prosty
komunikat i cały poemat

w języku aramejskim nie są potrzebne metafory bo każde
słowo oznacza to co oznacza i coś innego i jeszcze
coś i nikt nie wie czy mówi prozą czy wierszem bo w każdym
szczególe jest ogół i w każdym ogóle szczegół a każdy
wiersz jest prozą i każda proza poezją

w jednym prostym zdaniu mieszczą się dzieje
stworzenia historia zbawienia i opis
zdarzenia przy studni

nie wiem czy tak jest
naprawdę ale byłoby
pięknie gdyby było
 

Stanisław Barańczak

Jeżeli porcelana to wyłącznie taka,
której nie żal pod butem tragarza lub gąsienicą czołgu;
jeżeli fotel, to niezbyt wygodny, tak aby
nie było przykro podnieść się i odejść;
jeżeli odzież, to tyle, ile można unieść w walizce,
jeżeli książki, to te, które można unieść w pamięci,
jeżeli plany, to takie, by można o nich zapomnieć,
kiedy nadejdzie czas następnej przeprowadzki
na inna ulicę, kontynent, etap dziejowy
lub świat:
kto ci powiedział, że wolno ci się przyzwyczajać?
kto ci powiedział, że cokolwiek jest na zawsze?
czy nikt ci nie powiedział, że nie będziesz nigdy
w świecie
czuł się jak u siebie w domu?
 

 

 

ПОЭЗИЯ (продолжение)                                                      ВОЗВРАТ